پیشگیری از بلایای طبیعی
روز جهانی کاهش بلایای طبیعی نخستین بار در سال ۱۹۸۹ میلادی پس از فراخوان مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای تعیین یک روز با هدف ارتقای فرهنگ جهانی آگاهی از خطر و کاهش بلایای طبیعی تعیین شد و پس از آن هر سال ۱۳ اکتبر به عنوان روز کاهش بلایای طبیعی و افزایش آگاهی در مورد اهمیتِ درک خطرات پیشروی مردم به منظور پیشگیری از بلایای طبیعی شمرده میشود.
بلایای طبیعی
بلایای طبیعی، به مجموعهای از حوادث زیان بار گفته میشود، که منشاء انسانی ندارند. این حوادث معمولاً غیرقابل پیشبینی بوده و یا حداقل از مدت های طولانی قبل نمیتوان وقوع آنها را پیشبینی نمود. هر یک از عناصر جوی به تنهایی می تواند بلایای مهمی مانند افزایش دما و گرمازدگی، سرعتهای زیاد باد و وقوع توفان، بارش های تندری و وقوع تگرگ، یخبندان و سرمازدگی و … را ایجاد کند. اما بیشترین خسارات جانی و مالی بر اثر پدیده های جوی ترکیبی می باشد، مانند توفان، رعد و برق، خشکسالیها، سیل، آتش سوزی.
انواع بلایای طبیعی
بلایای طبیعی دارای انواع گوناگونی هستند؛ زلزله، سیل، طوفان، گردباد، سونامی، تگرگ، بهمن، رعد و برق، تغییرات شدید درجه حرارت، خشکسالی و آتشفشان نمونههایی از بلایای طبیعی هستند. برخی از بلایای طبیعی، به طور غیر مستقیم، ناشی از عملکردهای انسانی هستند، برای مثال بلایای ناشی از افزایش آلودگی هوا یا گرم شدن زمین و همچنین سیل ناشی از تخریب جنگلها بهدست انسان از این جمله هستند.
- پدیده های ناشی از عواملی تحمیلی بر طبیعت : آلودگی هوا، باران های اسیدی، افزایش گاز کربنیک و آلاینده ها در جو و اثرات گلخانه ای ناشی از آن ها، نازک شدن لایه ازن و غیره.
- پدیده های ناشی از مکانیزم و ساختار عوامل طبیعی : زلزله، سیل، خشکسالی، بیابان زایی، پیشروی آب دریاها در خشکی و…
هر چند که برخی از این پدیده ها می تواند به علت تداخل هر دو عامل فوق که در واقع تشدیدکننده پدیده ها محسوب می شود نیز رخ دهد.
پیشگیری از بلایای طبیعی
شناخت وقایع طبیعی به پیشبینی، پیشگیری و تقابل منطقی با آن ها منجر خواهد شد. به عبارت دیگر، به حداقل رساندن خطرات ناشی از رخدادهای طبیعی و غیرطبیعی که گاه خود ساخته انسان و تحمیل او بر طبیعت و محیط پیرامون خویش است با انتخاب راهکارهای مؤثر ممکن خواهد بود.ساختارهای اساسی جهت کاهش بلایای طبیعی برقراری سیستم هشدار و اخطاریههای به موقع جوی، آمادهسازی نیروهای انتظامی و راهداری، ایمنسازی نقاط وقوع بلایای طبیعی، تمهیدات علمی و مهندسی طراحی پروژههای عظیم مطالعاتی در فازهای شناسایی اجرا و نظارت و ارتقای سطح آموزش عمومی و تخصصی برای مقابله کاهش آثار بلایای طبیعی، تقویت نیروی انسانی متخصص و گروههای پژوهشی کارشناسی جهت مطالعه بلایای طبیعی در مسیرهای اصولی و صحیح است. به بیان سادهتر حوادثی مثل سیل و زلزله که در سطح کشور از احتمال وقوع بالاتر برخوردارند از طریق ساخت سدها، سیلبندها و بندهای انحرافی و آبخیزداری مناطق کوهستانی و شیبدار و نیز با ساخت منازل مسکونی مقاوم در سطح قابل ملاحظهای کاهش پیدا میکنند.هر یک از عناصر جوی به تنهایی میتواند بلایای مهمی مانند افزایش دما و گرمازدگی، سرعتهای زیاد باد و وقوع توفان، بارشهای تندری و وقوع تگرگ، یخبندان و سرمازدگی و … را ایجاد کند. اما بیشترین خسارات جانی و مالی بر اثر پدیدههای جوی ترکیبی و خطرات ثانویه ناشی از آنها است؛ مانند توفان، رعد و برق، خشکسالیها، سیل، آتشسوزی. بیشتر اوقات رویدادهای جوی بیشترین خسارات جانی را در کشورهای کمتر توسعهیافته و بیشترین خسارات مالی را در کشورهای بیشتر توسعه یافته ایجاد میکنند.
دیدگاه خود را بنویسید