دستان گویا

فدراسیون جهانی ناشنوایان در سال ۱۹۵۱ به عنوان نهادی غیردولتی با هدف حمایت از ناشنوایان، احقاق حق ناشنوایان، شناسایی و بهبود مشکلات زندگی روزمره آنها و همچنین فراهم کردن شرایط تحصیل، اشتغال و زندگی برابر با سایر افراد تشکیل شد. این فدراسیون همواره بر برابری حقوق و احترام برای همه افراد جامعه بدون توجه به رنگ، نژاد، جنسیت، ملیت و عوامل دیگر تاکید کرده است و بیش از ۱۳۰ کشور جهان در آن عضو هستند. در این هفته مراسم‌های مختلفی از سوی کشورهای جهان برگزار می‌شود. در ایران نیز از سال ۱۳۸۰ شورای فرهنگ عمومی این روز را گرامی داشته و برای ناشنوایان عزیز این روز را جشن می‌گیرند. امروزه از سوی تمام کشورهای دنیا اقداماتی از جمله ابداع زبان اشاره، اختراع دستگاه‌های بهبود شنوایی مثل سمعک و ایجاد شرایط مناسب برای آموزش ناشنوایان انجام شده است.  

مشکلات ناشنوایان

ناشنوایان در مقایسه با دیگر افراد مشکلات زیادی را در زندگی روزمره خود دارند. اگر مشکل شنوایی جدی وجود داشته باشد هرگز زبان را یاد نمی‌گیرند در نهایت نمی‌توانند خوب تفکر کنند. با نگاهی به تاریخ متوجه می‌شوید هرگز نابینایی نبوده که محدودیت او مانع از تحصیل و تفکرش شود اما فرد ناشنوا به دلیل عدم وجود ورودی‌های اطلاعاتی به سختی زیاد می‌تواند مدارج علمی بالا را طی کنند. عدم آشنایی جامعه با زبان اشاره و عدم توانایی در برقراری ارتباط این قشر با دیگر افراد از جمله مهم‌ترین مشکلات ناشنوایان است. نادرستی ارتباط‌ها جریان اجتماعی شدن ناشنوایان و همچنین تعلیم و تربیت آنان را دچار مشکل می‌کند.  

جبار باغچه ‌بان (میرزا جبار عسگر زاده)، اولین معلم ناشنوایان

میرزا جبار عسگر زاده معروف به باغچه‌بان آموزگاری خود را در سال ۱۲۹۸ در دبستان احمدیه مرند آذربایجان آغاز کرد. باغچه‌ بان مؤسس اولین کودکستان به نام باغچه اطفال در تبریز بود. او برای نخستین بار به فکر تعلیم و تربیت کودکان ناشنوا افتاد و طی سه سال موفق شد سه کودک ناشنوا را تعلیم دهد. وی این مدرسه را در سال ۱۳۰۳ دایر کرد.  

ابتکارات جبار باغچه ‌بان
  • روش شفاهی در تعلیم ناشنوایان
  • آموزش روش محاسبات ذهنی به ناشنوایان
  • الفبای گویا
  • اختراع گاه نما وسیله‌ای برای نشان دادن پستی و بلندی‌های اقیانوس‌ها روی نقشه به کودکان
  • کشف خواص صوت‌ها و تقسیم بندی آنها
  • تهیه وسایل مختلف بصری برای تدریس ناشنوایان
  • استفاده از روش‌های ترکیبی و نوین در آموزش

  روز جهانی ناشنوایان هر ساله در روز سی ام ماه سپتامبر گرامی داشته می‌شود، تا توجه عموم مردم، سیاستمداران و نهادهای مردمی و دولتی را به دستاوردهای ناشنوایان و نیز افراد ناشنوا جلب کند.

پیشگیری و درمان

در کنار ایجاد امکانات مناسب و بسترسازی های متناسب با نیاز ناشنوایان، خدمات پیشگیرانه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. غربالگری شنوایی نوزادان جهت شناسایی و مداخله به هنگام خدمات درمانی و توانبخشی برای نوزادان دچار مشکلات شنوایی، آموزش به خانواده کودک ناشنوا در خصوص نحوه تعامل و پذیرش کودک،تربیت شنیداری‌ کودک‌ ناشنوا، آموزش گفتارخوانی، آموزش نحوه تعامل و پذیرش کودک،تربیت شنیداری‌ کودک‌ ناشنوا، آموزش گفتارخوانی و زبان اشاره از این جمله اقدامات است.به علاوه اقدامات درمانی، تامین وسایل کمک توانبخشی مورد نیاز نظیر سمعک، عمل های جراحی نظیرکاشت حلزون و یا سایر عملهای جراحی اصلاحی، ارائه آموزش های مناسب و به موقع و نیز ایجاد مراکز توانبخشی از اموری است که باید در راستای بهبود شرایط ناشنوایان و تسهیل زندگی برای خود و خانواده هایشان انجام گیرد.همچنین با توجه به شعار همیشگی جامعه بهداشت و سلامت که پیشگیری بهتر از درمان است لزوم توجه به ناشنوایی هایی که جنبه ارثی و ژنتیکی در خانواده دارند بسیار مهم است. و چه بسا خانواده های دارای فرزند مبتلا بتوانند با انجام آزمایش های ژنتیک مرتبط با ناشنوایی بتوانند از تولد فرزند مبتلای دیگری جلوگیری کنند.